İnternet ortamında geleceğin en çok kazandıran mesleklerine dair birçok teori, tahmin ve ihtimal sıralanıyor. Fakat gelecekteki dükkanların / mağazaların nasıl olması gerektiğine dair pek az veri var. Biz de Parlak Fikirler ekibi olarak yakın gelecekte dükkanların nasıl olması gerektiğine dair birkaç tüyo vermek istedik.
Zira çoğu esnafın ve dükkan sahibinin sandığının aksine ”led ışıklı tabelalar” ile müşteri çekme devri çoktan bitti. Belki de hiç başlamadı? Zira bir müşteri bir yere sırf tabelası mükemmel kalitede ışık saçıyor diye gitmez. Fark edilebilir ve görünebilir olmak ayrı tercih edilir olmak ayrı. Birçok esnaf ”müşteri avlamak” istiyor ”müşteri çekmek” değil. Ama kendileri de çok iyi biliyor ki avlanan – ya da en azından kendini avlanmış (kandırılmış, dolandırılmış, kazıklanmış) hisseden müşteri bir daha o dükkanının önünden geçmez. Yani çekirge bir sıçrar, iki sıçrarsa, esnaf sadece bir kere sıçrar.
İyi niyetli pazarlama teknikleri uygulamalı, göz boyamak yerine göz alıcı olmalısınız. Bunun yolu da ışıltılı tabelalardan daha fazlasını gerektirir. Müşteri, bir dükkanı tercih ediyorsa, yani bir işi düştüğü zaman aklına ilk o dükkan geliyorsa, o yerin sattığı ürünlerden ya da sunduğu hizmetten memnun demektir. Siz de hizmet kalitesini arttırmaya yönelik adımlar atmalısınız. Müşteriler artık çok daha bilinçli tüketiciler haline geldi. Gelecekte bu bilinç daha da yükselecek. İsterseniz dükkanınız sote bir yerde, derme çatma olsun, mühim olan içinde sunulan hizmet, satılan ürün. Siz de tabelaya – kapağa değil içeriğe – muhteviyata önem verirseniz, geleceğin tercih edilen dükkanlarından birine sahip olursunuz.
Gelecekte hangi tip dükkanların revaçta olacağı, hangi sektördeki dükkanların parlayacağı çok spesifik bir konudur. Zira; ticaret, hepimizin bildiği gibi -ya da bilmediği gibi – oldukça karmaşık alt ve üst yapılara sahip zor bir yönelimdir. Kimin, ne zaman neye ihtiyaç duyacağı 2 artı 2 eşittir kesinliğinde olmamıştır. Toplumlar da zamanla bireyler gibi ihtiyaçları, alışkanlıkları değişen; bu doğrultuda alışveriş tercihleri de, dışarıdan alıp eve getirdiği ürünleri de farklılık gösteren çekirdek yapılardadır.
Basit bir örnekle başlayalım. Hamburger. Evet bildiğimiz hamburger. 20’li yaşlarındaki bireylerin aileleri ilk ne zaman hamburger yediklerini çok rahat hatırlarlar. Son on yıl içinde olduğu kesindir en azından. Çünkü önceden hamburger, sadece Parlement sinema kuşağında izlediğimiz Hollywood aktörlerinin elindeki bir ”nesneydi.” Bruce Wills, düşmanlarını alt etmeden önce bir büfeye girer, bol yağlı hamburgerini ısıra ısıra yiyip güç kazanır, yoluna devam ederdi. İzleyenler de en fazla film bitince guruldayan karınlarını ovuşturur, en yakın İskender’ci ya da pideciye giderlerdi.
Fakat şimdi her yerde hamburgerci görüyoruz. Hamburger, Bruce Wills’in elinden çıkıp kapımızın önüne kadar geldi, gelebildi. Bunun başlıca nedeni, elbette ki medyaydı. Reklamla değişen algılar, mideye nüfuz etti. Televizyonlarımızı açtığımızda bize ne yememizi söyleyen insanları izliyoruz. İnternete girdiğimizde ”uzak durmanız gereken yemekler” başlıklı yazılar okuyoruz.
Son yirmi yılda gıda sektörü büyük ölçekte değişim gösterdi. Bunun başlıca etmeni, fast food kültürünün bu kadar hızlı bir hayatta, özellikle metropollerde kaçınılmaz olmasıdır. Hızlı, pratik, ucuz, eh nispeten de lezzetli.
Kimse günde on saat haldır huldur çalıştıktan sonra evine gittiğinde mantı açmak istemez. Hoş istese de eli gitmez. Artık dışarıda mantı satan yerler bile var. Ev yemekleri lokantaları var. Hamburgerciler, simit evleri ve daha birçok zevke göre hizmet üreten yerler var.
Konuya gıda sektöründen girmiş olsak bile birçok sektörde durum böyle. Konunun daha anlaşılır olması için gıdadan ilerlemeye devam edeceğiz.
Bu gidişat ve yeni oluşumlar garip bir döngüyle hareket etti. Şirketler, önce insanların ihtiyaçlarını değiştirip sonra o ihtiyaçlara göre üretmeye başladılar. Bakkallar kapandı. Neden? Çünkü içlerinde hem ekmek, hem ton balığı, hem küçük ev aletleri, hem şampuan yoktu. Tüm ihtiyaç maddelerini bünyelerinde toplayan süpermarketler, bakkalların ölümünü ilan etti.
Burada anahtar kelime ”hız” olmalı.
Önümüzdeki 20 yılda da, 50 yılda da, muhtemelen birkaç yüzyılda da hız, hızlanarak devam edecek. Gelecekte dükkan açmak isteyenler, birilerine bir şey satmak ve kar elde etmek isteyenler hızlı, yakın, güvenilir, çok yönlü olmalıdır. Her ne satmak istiyorsa, durum böyle.
Malum hamburgecilerin çocuk menüleri, aile menüleri ve hediye olarak verdikleri oyuncaklar var. Bunu bize mahallemizdeki çorbacı yapamaz. Hem bütçe imkanları hem de yerleşik esnaf mantığında epey anlamsız olduğu için. Peki hamburgerciler bunu niçin yapıyor? Yemek yeme eylemini, ailesel bir standarda oturtmak için. Yemeyi, mideden çıkartıp tüm vücuda, tüm sistemlere yaymak için.
- Buyrun, bu çocuğunuz için, bu eşiniz için, bu da sizin için.
Geleceğin dükkanları, çeşidi içinde barındırmak zorundadır. Daha fazla çeşit, daha fazla satış ve kar demektir çünkü. Bir hamburgerci sadece hamburger satamaz. Kahvaltı menüsü de, çayı kahvesi de, dondurması da olmak zorundadır.
Giyim, bilişsel, teknoloji sektörlerinde de durum böyle. Aynı anda birçok fonksiyonu olan telefonları ele alalım. Artık kimse elinde koca koca kameralarla çekim yapmıyor. Büyük, pahalı ve kullanımı karışık fotoğraf makinelerini kullanmak zorunda kalmıyor. Bir telefon, küçük bir telefon, video ve fotoğraf çekiyor, kullanıcısına film izlettirip müzik dinlettiriyor. Her şeyin tek bir makinede toplanması hem üretici firma için, hem satışı yapan temsilci şirketler için, hem de tabii ki kullanıcılar için en pratik, en ekonomik olanı.
İçinde bulunduğumuz çağ, her yavaşlığı cezalandıran bir hız çağı. Yeniliklere hızlıca adapte olmayan her üretici firma, çok geçmeden iflas bayrağını hüzünlü hüzünlü sallamaya teşne.
Özetleyecek olursak önümüzdeki yıllarda dükkan açmak isteyenler:
• Hızlı
• Güvenilir / İyi görünmek için değil iyi ”olmak” için çabalayan
• Pratik / Mevcut sorunlara analitik çözümler sunan
• Yenilikçi / Bir anlık değil sürekli yenilenen
• Çeşitli ve çok yönlü / Müşteri memnuniyetine yönelik
• Performansı yüksek / Çalışanları rastgele değil özenle seçilmiş
• Medya planlaması ve reklam yönetimi olan
Tipte özelliklere sahip dükkanlar açmak zorundadır. Hepimize hayırlı kazançlar.