Evi Kiraya Verirken Dikkat Edilecekler

Merhaba! Bu yazımız ev sahipleri için. Ama pek tabi kiracılar da okuyabilir.

Evi ya da evin bir odasını kiraya verenlerin sayısı her geçen gün artıyor. Önceden tanımadığımız etmediğimiz insanların eve almak çok büyük bir sorun teşkil ederken, bugün ekonomik gerekçelerle bir sorun değil geçim kaynağı olarak görülüyor.

Ancak evi kiraya verirken dikkat edilmesi gereken hususlar da söz konusu. Hintlilerin Kali Yuga adını verdiği ”Demir Çağ’da” yaşıyoruz. Bu çağda güvenilecek insan sayısı hızla azalıyor. Bu nedenle kiracı olarak eve alacağımız insanları seçerken maksimum oranda dikkat göstermelisiniz. Fiyatta anlaştığınız ilk insanı tutup kiracı yapmanız tahmininizden çok daha büyük hasara yol açabilir. Sorumsuz kiracılar, evdeki birçok mobilyaya hatta tesisata bile zarar verebilir. Sırf pisliğine çıkmadan önce birçok eşyaya zarar veren ruh hastaları da var.

Bununla birlikte Corona salgınının hala son hızıyla devam ettiği şu günlerde bir sağlık belgesi talep etmenizi öneririz. Bunu anlayışla karşılayacaklardır. Anlayışla karşılamayan kişiler ise kiracınız olmasın, daha iyi zaten. Sonuçta can, canandan önce gelir.

Ek olarak dikkat etmeniz gereken temel şeyleri de ihmal etmeyin. Bunlar nedir? Örneğin kiracının mesleği ve aylık kazancı, evli olup olmadığı ve çocuk sayısı. Bazıları eğitim seviyesine dikkat etse de inanın çok daha büyük bir önemi yok. Zira ilkokul mezunu birçok insan gayet sorumluluk sahibi olurken nice üniversitesi mezunu kişi de dünyanın en kötü kiracılarından biri olabilir. Zaten sadece yarım saat bir saat konuştuktan sonra kişinin ne kadar eğitimli ve görgülü biri olduğunu anlarsınız.

Böylece evini kiraya verirken dikkat edilenler, ev sahipleri tarafından uygulanırken kiraya çıkacak olan adaylar için de kılavuz niteliği taşıyacaktır.

Her gün ülkemizde binlerce insan çeşitli sebeplerden ötürü ev değiştirmek, yeni ev kurmak telaşlarına kapılırlar. Ev sahibi – kiracı kavgaları da epey meşhurdur. Depozito, kiraya zam, çeşitli kurallar derken adeta bu iki taraf arasında soğuk savaş rüzgarları eser. Biz parlak fikirler olarak bu yazıyı kaleme aldık. Zira bu türden gerginliklerin, hüsranla biten ev maceralarının en aza indirgenmesi her iki taraf için de uygun olacaktır.

Yazımız ev sahiplerinin bakış açısına göre yazılsa da kiracılar da bu yazımızdan epey yararlanacaktır. Şimdi sizi yazımızın ana başlığıyla baş başa bırakalım.

Evi Kiraya Verirken Dikkat Edilecekler: 

1.Adım. Düzgünce bir kira sözleşmesi yapmak: 

Mümkünse, ki mümkün, bir avukat ile. Böylece daha en baştan haklarınızı bilir ve kendi yetki alanınızı çizmiş olursunuz. Bir kira sözleşmesinin, eli yüzü düzgün bir kira sözleşmesinin içerisinde şunlar mevcuttur:

  • En başta söz konusu evin temel ve rasyonel özellikleri yazılır. Hangi il ve ilçede, kaçıncı katta, daire numarası ve açık adresi gibi. Daha sonra alt kısımda kiralanan yer ile beraber teslim edilen demirbaşın beyanı adlı bir bölüm olmalıdır. Bu bölümde genelde kombi ve diğer elektrikli aygıtların çalıştığı beyan edilir. Böylece kiracı çıkmak istediğinde ya da sözleşme bittiğinde, başta kombi olmak üzere eve ait cihazların bozulması durumunda, bu belge kanıt olarak gösterilir ve zarar karşılanır.

 

  • Sözleşmede mutlaka bulunması gereken bir diğer alan da kiralanan daire ile birlikte teslim alınan demirbaş beyanıdır. Kaloriferler, PVC’ler, varsa laminant parke, salon ve hol ışıkları gibi, tamamen eve ait olan birimler, sözleşmede gösterilir. Örneğin buna küvet ve lavabo da dahildir. Böylece bu profesyonel sözleşme ile birlikte sadece evi değil evin içindeki demirbaşları da kiraladığınızı kanıtlarıyla göstermiş ve kanıtlamış olursunuz.

3-bekara

Bekara ev yok, evliye her zaman :))

2. Adım : Sözleşmeye Kefil İstemek: 

Genellikle ev sahipleri garip bir şekilde bu kısmı boş bırakırlar. Aman canım sözleşme imzalandı işte kefile ne gerek var bakış açısı özellikle güvensiz modern ortamlarda ve milenyum çağında artık ihmale gelmemesi gereken bir zorunluluktur. Bu nedenle kiracınızdan mutlaka kefil istemelisiniz. Sözleşme imzalanırken o kefil de orada bulunmalı ve kefil kısmına imzasını atmalıdır.

Böylece herhangi bir negatif durumda, örneğin haber vermeden tahliye etme, kaçma gibi durumlarda, ek olarak kefilden zararların karşılığı istenebilir. Bu tamamen hukuki bir süreçtir. Asıl hukuksuzluk, sizin ev sahibi olarak kefil olmadan sözleşme imzalatmanızdır.

Sözleşme birinci dereceden bir güven alanıyken, kefil ile imzalamak, imzalatmak ekstra bir güven sinyali taşıyacaktır.

 

 

3. Fiyatı Belirlerken Kur – Yükseliş Veya Düşüşlerini Hesaba Katmak: 

  • Şimdi öncelikli olarak şunu bilmeniz gerekiyor ki, belirlediğiniz fiyatı bir yıl içerisinde kafanıza göre değiştirme şansınız yok. Eski filmlerde kaldı o, kafası esip de kiraya zam yapan fevri ev sahipleri. Ya da Almanya’dan oğlum gelecek, önümüzdeki ay çıkın diyen ev sahipleri. Bu eskiden kiraya zam yaptırmak için bir metottu örneğin.

 

  • Belirlediğiniz fiyat, tamamen kur yükseliş ve düşüşlerini hesaba katarak yapılmalıdır. Bir anlamda şunu bilmeliyiz ki, Türkiye, enflasyonu bol bir ülkedir. Her yıl her şey belli ve hissedilir oranda fiyat olarak artar. Bu nedenle sözleşmenizi bir yıllık imzalayacağınızı unutmayın. Talep ettiğiniz paraya bir yıl boyunca size yetecek ortalamada olmalıdır. Bugünün değerli parası 10 ay sonra değersiz olabilmektedir. Bu nedenle seçtiğiniz fiyatı, tüm ortam değişkenlerini baz alarak talep etmelisiniz.

 

  • Aynı şekilde yıldan yıla aynı kiracıyla sözleşme yenilenecekse kiraya zam en az % 10 şeklinde olacaktır. Bu kanunen hakkınızdır. Ancak daha fazlası kiracınızın sizden davacı olmasına sebep olabilir.

 

  • Örneğin bir yıl belirlediğiniz kira bedeli 1.500 lira. Yüzde on zamla beraber kira bedeliniz, seneye 1.650 lira olacaktır. 1.500 liranın yüzde onu 150 lira artış demektir. Siz yine de kafanızı karıştırmamak adına bir avukat ya da muhasebeci ile bu işleri halletmeye gayret gösterin.

2-kira-sozlesmesi-ornegi

Kira sözleşmesi örneği

4. Adım: Empati ve Anlayış Sahibi Saygılı Kişilere Kiraya Vermek 

  • Peki, bir insanın ve bir kiracı adayının empati ve anlayış sahibi olduğu alnında mı yazar? Tabii ki de hayır. O nedenle söz konusu sözleşme imzalanmadan evvel, bir tanışma günü, bir tanışma planı tertiplenmelidir. Böylece birkaç saatlik bir sohbetin ardından en azından ilk intibada, kabaca da olsa bir izlenim edinilr.

 

  • Kiracınız neden empati ve anlayış sahibi olmalıdır? Çok basit. Örneğin, empati sahibi olmayan bir insan apartman dairesinde tek  o kalıyormuş gibi davranabilir. Gürültü, apartmanlarda en fazla sıkıntı olan problemlerin başında gelir. Kirlilik de öyle. Empati kurma yeteneği gelişmiş insanlar, bu türden problemlerin kaynağı olmazlar. Hem de asla!

 

  • Aynı şekilde faturaların ve kiraların vaktinde yatırılması da tam bu noktada kendini gösterir. Empatik düşünme sanatı aynı zamanda sorumluluk sahibi olmak demektir. Sorumluluk sahibi olan bir kiracı da, kirayı vaktinde yatırır; faturaları koleksiyon yapar gibi biriktirmez. Bu da ev sahibi olarak içinizi ferah tutmanız anlamına gelmektedir.

 

5. Adım: Faturaların Üstüne Alınması 

Bazı ev sahipleri yüce gönüllükten mi yoksa saflıktan mı bilinmez, faturaları kendi üstünde tutarak evi kiraya verir. Ancak siz tam bir güven ortamı ve başarılı bir ticaret için faturaları da kiracınızın üstüne atmanızı talep edebilirsiniz.

Bu, şu demektir. Sadece daireyi değil, aynı zamanda dairenin elektriğini, doğal gazını ve suyunu da kiralamış olacaksınız. Böylece kiracınız, kafasına estiği gibi davranamayacak çünkü omuzlarına daha fazla sorumluluk yüklenmiş olacak.

Bir yılın sonunda kiracı evden ayrılmaya karar verirse, tamamen sizden bağımsız olarak üstüne aldığı faturaları üstünden atabilecek. Siz de yeni kiracıya sağlık diyerek, yeni kiracıdan aynı şeyleri talep edebileceksiniz.

1-bir-imza-ve-ev-kiralandi

Bir imza ve ev kiralandı!

6. Adım: Kötü Olasılıklara Karşı Sigorta Yaptırmak 

Nedir bu kötü olasılıklar? Örneğin izmarit sonucu yangın ve beraberinde gelişen hasar. Ya da sel felaketi. Muslukların açık bırakılması ya da tesisat patlaması. Ve deprem sigortası da öyle. Tüm bu kötü olasılıkları hesaba katarak ilerlerseniz sonunda halinize isyan değil şükredersiniz.

Zira bir evin başına aynı bir insanın başına gelebildiği gibi çok kötü şeyler gelebilmektedir. Siz önleminizi alın ve gerekli sigortaları yapın ya da kiracınıza yaptırtın. Az biraz paraya kıyılarak yaptırılan bu sigortalar, zamanı gelince size çok para harcatmak yerine sıfır masrafla geri dönüş sağlayacaktır.

 

7. Adım: Kiracınızın Maaş Bordrosuna ve Mesleğine Bakmak 

Düşünceniz her daim şu olmalıdır. Ben bu adama evimi kiraya veriyorum ama bu adam benim kiramı tam tamına ödeyebilecek mi? Bu sorunun ve şüphelerin kökünü kazımak adına, çok basit bir işlemden geçmelisiniz. Kiracınızın mesleğini öğrenmek! Örneğin son derece tedbirli davranmak istiyorsanız mesleği sağlam ve maaşı garanti mesleklerden birine evinizi kiraya verebilirsiniz.

Şimdi bize öğrenciler ya da serbest çalışanlar kızacak. Öğrenciye ya da bekara ev yok diyen ev sahiplerini de bu bakış açısıyla anlamak ve onlara kısmen de olsa hak vermek gerek.

Yorum yapın