Film yapım şirketi (prodüksiyon şirketi) kurmak – Röportaj

Film yapım şirketi kurmak her iletişim mezunu öğrencinin ya da film, tiyatro tutkunun hayalidir. Birçok insan iyi bir yönetmen olmak için film işine giriyor. Ancak bu sektörde hırslı olmak iyi bir şey olsa da gerçek şu ki çok az insan bu başarı seviyesine ulaşabiliyor. Ancak kendi film yapım şirketinizi açmanız şaşırtıcı bir şekilde iyi ve başarılı bir girişim olabilir.

Röportaj

Gişe rekortmeni birçok filmin yapımcılığını üstlenen İ. S ile film yapım şirketlerinin ve Türk sinemasının dünü, bugünü, geleceği hakkında konuştuk.

– Türk sineması, son 20 yılda hem nicelik hem de nitelik olarak yükselişe geçti. Pandemiye kadar da bu yükseliş devam ediyordu. Bir yanda gişede rekorlar kıran popüler filmler, bir yanda uluslararası festivallerde ödülle dönen sanat filmleri… Bu filmlerin bu kadar yükselişe geçmesinde yönetmenlerin ve senaristlerin mi payı büyük, yoksa yapımcıların mı?

– Sinema kolektif bir sanattır. Romanı tek kişi yazar, şarkıyı tek kişi besteler ama sinema öyle mi? Senarist yazar, danışmanlar senaryo üzerinde çeşitli değişiklikler yapar, yönetmen çeker, oyuncular oynar. Yapımcılar da gelen senaryonun iş yapıp yapmayacağına bakar.

 

– Bir filmin iş yapması, gişe başarısı elde etmesi midir yoksa yurt içindeki ve uluslararası festivallerden ödül alması?

– Bu soru, ülkemizdeki yapım şirketlerinin kuruluş amacını belirleyen yegane sorudur aynı zamanda. Yapım şirketlerinin misyonuna göre değişir bu. Ancak günümüzde, mevcut şartlar da göz önünde bulundurulduğunda, bir filmin iş yapması eşittir getirdiği liralar, dolarlar, Eurolar diyebiliriz.

 

– Gişede hüsrana uğramış olan filmlerin baş sorumlusu yapım şirketleri mi peki?

– Yapım şirketleri bir filmin işlendiği yerdir. Senaryo ilk bize gelir. Biz olur ya da olmayız deriz. Bazı filmlere ise ”olabilir” diyerek açık kapı bırakırız. Çoğu zaman senaryo tekrar tekrar okunur. Gereksiz bulunan yerler çıkarılır. Diyaloglar yeniden yazılır. Karakterler eklenir. Burada sayarken bile zorlandığım ve sıkıldığım birçok aşamadan sonra cast oluşturulur. Çoğu yapım şirketi oyuncu seçiminde aktif olarak rol oynar. Bu da çok kritik bir süreçtir. Yanlış bir oyuncu seçimi, nice güzel senaryoların gişede tepetaklak olmasına neden olmuştur. Yapım şirketleri mucize yaratamaz elbette. Rezil bir filmi vezir, vezir olacak filmi de rezil edemez. Ancak nokta atışlarıyla, bir filmin çok daha fazla seyirce ulaşmasında verimli olur.

– Örneğin Amerika’da, Hindistan’da ya da İran’da, sinema sektörü, en az televizyon sektörü kadar ciddi rakamların döndüğü bir alan. Türkiye’de ise öne çıkan belli başlı yapımalar dışında, kazanılan paralar çok cüzi oranda. Öyle ki televizyon dizileriyle ön plana çıkan oyuncular bile, gelen sinema senaryolarını çok fazla değerlendirmeye almıyor. Televizyonun sinemaya değil, sinemanın televizyona bağlı bir eksende olmasını neye bağlıyorsunuz?

– Televizyon, ”her eve bir sinema” mottosuyla ortaya çıktı ve bu motto gerçekleşti. Kumanda izleyicide. Yani izleyicinin yönetmen olduğu sinemaya, televizyon diyoruz. Günün her saati milyonlarca kişi tarafından izlenen televizyonun, daha fazla reklam alması, daha geniş ölçekli sponsorluk anlaşmalarına zemin hazırlaması, kaçınılmaz. Bunun dışında sinema sektörünün televizyonun gölgesinde kalmasının hem ekonomik hem de kültürel birçok nedeni var. Bizde bir sinema kültürü yeni yeni oluşmaya başladı. Yukarıda saydığınız ülkelerde ise Hollywood, Bollywood, Netflix gibi trilyon dolarlık yapılanmalar var. Bizde Türkiye’nin önce endüstri haline gelmesi gerekiyor. Bunun için de biz yapımcılara da büyük iş düşüyor.

 

– Türk sinemasında, özellikle korku ve komedi türlerinde ciddi bir yozlaşma var. Bu tür filmler gişede de Imdb’de de başarısız olmasına rağmen ısrarla çekilmeye devam ediyor. İzleyicinin adeta zekasıyla alay eden bu yapımların bolluğunu neye yormalı?

– Imdb puanı 3, 4, 5 arasında gidip gelen ve çoğu gerçekten de son derece başarısız olan filmlerin çekilmesinin nedeni, bu filmlerin sandığınız gibi gişede başarısız olması değil. Sinemaya bir sanat değil, kafa dağıtmalık bir eğlence olarak gören izleyici kitlesi, en kötü filmlere bile rağbet ediyor. Özellikle bayramlarda ve yaz tatilinde bu tür filmler peş peşe gösterime giriyor. Herkes pastadan alabileceği kadar büyük bir dilim alıp ”bir sonraki kötü filmde görüşmek üzere” diyor.

 

Film yapım şirketi nasıl kurulur?

Prodüksiyon şirketi nasıl kurulur?

Kendi film yapım şirketinizi nasıl açabileceğinizi merak ediyorsanız küçük ölçekli işletme açısından bakmanız yani orta sermayeli iş fikirlerine hazırlanır gibi plan kurmanız yerinde olur. Film yapım şirketinize orta sermayeli işletme gözüyle bakmanız iş planı hazırlamanız anlamına gelir. Yani uzun vadeli ve kısa vadeli hedeflerinizi ve aynı zamanda bu hedefleri gerçekleştirmek için hangi stratejileri izleyeceğinizi belirlemelisiniz. Planınızdan şaşmadan hedefler doğrultusunda hareket edip kararlı olmalısınız. Nitekim bu hususta bilmeniz gereken bir diğer şey film yapımcılarının iş koşullarıdır. Film yapımcıları özellikle ülkemizde çok zor koşullar altında çalışmaktadır. Hatta öyle ki

Film yapım şirketleri her anlamda küçük ölçekli işletme(orta sermayeli işletme) olma eğilimindedirler. Sadece üç veya dört kişiden oluşan bir ekiple çalışırlar. Ancak zamanla bu küçük ölçekli işletme çok daha büyük hale gelebilir. Büyük bir film yapım şirketi; yüzlerce çalışan, sendika sözleşmeleri ve milyonlarca TL anlamına gelir. Film yapım şirketi sahibi olarak bu noktadaki hedefiniz küçük ölçekli işletmeden büyük ölçekli işletmeye dönüşmek olacaktır.

Film yapım şirketi(prodüksiyon şirketi) kurmak için limited şirket olmalısınız. Biraz zaman harcamanız ve bazı formlar doldurmanız gerekecek. Zira belgeleri toplamak sandığınız kadar basit değil. Hatta bir nevi medya kuruluşu gibi olacağınız için bakanlıklar sizi ince eleyip sık dokuyacak. Tüzel kişilik kazandıktan sonra çekmek için sizin tarafınızdan yazılmış veya başkası tarafından yazılmış bir senaryoya ihtiyacınız olacak. Senaristlerin hazırladığı bu senaryoyu kendi projeniz için kullanabilirsiniz.

Senaryoyu hallettikten sonra bu senaryo çerçevesinde bir iş planı hazırlamalısınız. Bu arada iş planınız için bütçe hazırlamalı, kilit oyuncu seçimlerini yapmalı, uygulayıcı yapımcı bulmalı ve çekim programı yapmalısınız.

İş planınızı kesin ve açık bir şekilde hazırladıktan sonra iş planınızı filmi finanse etmek isteyecek kişilere sunmalısınız. İhtiyacınız olan finansman miktarı, çekmek istediğiniz filmin büyüklüğüne göre değişecektir. Bu nedenle özel efektlerle dolu bilim kurgu epiklerini askıya almanız ve hareket ile diyaloğa ağırlık veren karakter odaklı bir işle çıkış yapmanız daha mantıklı olacaktır.

Film yapımı şirketini kurmanız için iyi bir ekibe ihtiyacınız olacaktır. Işıkçısından ses sanatçısına, yönetmeninden, prodüktörüne kadar tüm elemanlarınız yerinde olmalı. Ayrıca epey sağlam donanımlı, teknolojiye ayak uydurabilmiş, kamera ekipmanlarına ihtiyacınız var.

Şüphesiz ki film yapım şirketi(prodüksiyon şirketi) kurmak çetrefillidir. Fakat getirisi harikadır ve ilk işinizde başarılı olursanız bir sonrakini yapmak çok daha kolay olacaktır. Mesela bu alanda Sinan Çetin’i ben çok takdir ederim. Kendisinin mal varlığının dudak uçuklatıcı cinsten olması da film yapın şirketi kurmanın karlı olduğunun düpedüz kanıtıdır.