Gıda Toptancılığı Yapmak – Toptancılık – Röportaj

Günümüzün gelişen sektörlerinden biri olan gıda alanı gerçekten büyük atılımlar göstermesi ile dünyada ün yapan bir sektör olmaya devam ediyor. Gıda pazarının geniş olması ve herkesin yediği gıdalara daha dikkatli yaklaşması nedeniyle bu sektörün değeri artıyor da artıyor. En basit örnekle bir alışveriş merkezine girdiğiniz anda hemen yanlarda kümelenmiş yemek alanlarını ve kafeleri görebiliyorsunuz. Hatta çarşıya çıktığınızda bile bir kıyafet dükkanından ya da elektronik cihazların satıldığı dükkanlardan daha fazla şekilde gıda satışı yapan dükkanlar ile karşılaşabiliyorsunuz. Bu durum gıdanın büyüdüğünü göstermez de neyi gösterir sayın okuyucularım!

TÜYO: Beyler bol bol reklam vermek yerine bol bol gezin. Dükkan dükkan dolaşıp teklif sunun. Bazı sektörlerde iş böyle dönüyor. İnsanlar online mecradan yolladığınız mailleri spam klasörüne atıyor ve bir daha da bakmıyor. Ya da fazla ciddiye almıyor. Sırf kendilerine özel pazarlık yapılmış teklif yaparsanız bu taktirde daha ikna edici olursunuz.

Röportaj

12 yıldır hem İstanbul’da hem de Çorlu’da gıda toptancılığı yapan S. L’nin konuğu olduk. S. L. ile gıda toptancılığı yapmanın avantajlı ve dezavantajlı yönlerini, toptancılık yaparken dikkat edilmesi gerekenleri ve daha birçok şeyi konuştuk.

– Geçmişten günümüze gıda toptancılığında değişen şeyler neler oldu sizce?

– Bir kere en başta toptancıların sayısı gözle görülür oranda arttı. Bu da zaten var olan rekabetin yükselmesine neden oldu. Tabi bir de piyasa doldukça ipe sapa gelmez, hileci tiplerin de bu meydanda cirit atmasına olanak tanıdı. Sadece toptancılıkta değil her sektörde, çalışan sayısı arttıkça insan kalitesi düşer. Bu durumda da birlikte iş yaptığınız kişileri dikkatli seçmenizde fayda var. Yanlış tercihler, işlerin tepetaklak olmasına neden olabilir.

– Sadece insan kalitesi mi düştü yoksa gıdaların kalitesinde de bir düşüş var mı? Çünkü o kadar çok marka var ki. Hele ki söz konusu gıda sektörü olunca. Belki bunların tamamı denetleniyor ama halkın nabzını tutmakta da fayda var. Siz bu konuda neler diyeceksiniz?

– Gıdaların hepsi belli başlı kontrollerden geçiyor. Ama insanların tadını sevmediği, dolayısıyla rağbet göstermediği ürünleri sırf ucuz diye topluca alıp stoklamak da pek akıl karı değil. Yani örneğin kahveyi örnek alalım. Bir kahve var, tadı zift gibi. Ne kadar şeker ve krema atsan da değişmiyor. Belli yani, yurt dışındaki en kalitesiz kahve çekirdeklerinden yapılıp imal edilmiş. Ama ithal edildiği için de fiyatı ortalamanın üstünde. Adam bunu sırf pahalı diye alıp toptancılığını yapıyor. Bir iki satmayı deniyor. Olmuyor. Sonra kilolarca mal elinde kalıyor. Bu durumda ne olursa olsun fiyat odaklı değil kalite odaklı çalışılmalı. Hem toptan hem perakende piyasası için geçerli bir kural bu.

– Stok yapmak, son yılların en gözde ticari yöntemlerinden biri. Karaborsacılığa düşmeden tabi. Hele ki pandemi sürecinde stok yapılan tıbbi malzemelerin önemi bir kez daha anlaşıldı. Aynı şekilde, belli başlı ülkelerde gıda stokları hızla eridi. Bu da infiale ve kaosa yol açtı. Her türlü durum için gıda alanında hem toptancılık hem de stokçuluk yapmak mantıklı mı sizce?

– Sizin de az önce dediğiniz üzere. Karaborsacılığa düşmeden, yasalar ve kurallar çerçevesinde toptan aldığınız ürünleri stoklayabilir ve kendi ekonomik planlarınıza göre, en uygun zamanda satışa çıkarabilirsiniz. Bu sayede köşeyi dönen bir sürü tanıdığım var. Gıda sektörü gibi hareketli, sürprizi ve inişleri çıkışları bol bir piyasada, kendinizi her türlü durumu göz önünde bulundurarak hareket etmeye mecbur hissetmelisiniz. Bu da stok yapmayı zorunlu kılıyor. Ama önemli olan iki durum var stokçulukta da. Birincisi, hangi ürünleri stokta tutmalıyım? İkincisi stokta tuttuğum ürünleri tam olarak ne zaman piyasaya sunmalıyım? Bu iki sorunun yanıtlarını doğru verebilmek ve ona göre hareket edebilmek için de ya ticari danışmanınız olacak, ya çok zeki bir muhasebeciniz ya da sektörde uzun yıllara dayanan tecrübeniz. Velhasıl-kelam, her yiğidin bir yoğurt yiyişi, her toptancının da bir satış yapma şekli var.

– Sizin için elinizde koli koli kalan gıdalar oldu mu?

– Mesleğe yeni girdiğim zamanlar çok oldu. O zamanlar distribütörler hep kandırırdı beni. Bilmem ne markası daha yeni çıkmış, adı sanı belli değil. Bana yüzer yüzer aldırtırlardı. Sırf ucuz diye alırdım. Sonra da elimde kaldığı için zarar ederdim. Ama şimdi gözüm açıldı. Sadece bilindik markalarla çalışıyorum.

– Yeni markaların toptancıların deposunda olma ihtimali çok düşük öyleyse?

– Yo, aslında değil. Sermayesi az, deposu küçük olan birçok toptancı, bu yeni markalarla çalışıyor. Ama keyfinden değil tabi, mecburiyetten. Herkes çikolatanın en pahalısını, en güzelini yemek istese de, açlık sınırının altında yaşayan milyonlarca insan var. Sadece onların satın alacağı, ucuzun da ucuzu gıdaların toptancılığını da yapmak gerek.

Gıda sektörüne bu kadar dalmışken sizlere günümüzün gerçekten en karlı meslek alanlarından biri olan gıda toptancılığı ile ilgili yıllar öncesinden bu güne kadar devam eden bir olayı anlatmak istiyorum. Bundan 5 sene önce bakkal olarak tanıdığım bir arkadaşım vardı. Yaşı gençti ancak baba mesleği diyerek ufak bir bakkal üretiyordu. Bir de ufak ancak ayağını yerden kesecek cinsten arabası vardı ve bu araba ile dünyayı gezebileceğini düşünen bir insandı. Tanıştığımız yıllarda bu arkadaş her ne kadar ufak çaplı bir işletmeci de olsa zaman içerisinde bazı gıda firmalarının köylere kadar götürmekte zorlandığı ürünleri köylere ulaştırmaya başladı. Gezmeyi sevinde ve köylerden de anlayınca çoğu firma bu arkadaşın kapısını çalıyordu. Gel zaman git zaman bu arkadaşın arabası yenilendi. Dükkanı büyüdü, ürünleri arttı ve abisine tek başına çalışamadığını söyleyerek ona da iş verdi. Zaman içerisinde büyük abisinin de bu işe girmesi ile birlikte sadece kendi illerinde değil civar illerde de gıda toptancılığı denilen işi yapmaya başladılar. Peki, bakkal dükkanına ne oldu dersiniz? Tam 5 sene sonra şu anda ufacık dediğim bakkal dükkanları 4 farklı ilde hizmet veren büyük marketler haline geldi.

İnanılmaz ama gerçek olan bir olayı yıllardır takip etmiyor olsam bende sizler gibi ‘’Hadi canım 5 sene de bunlar nasıl olsun!’’ derdim. Ama oluyor sayın okuyucularım. Üstelik çok zor bir işle de değil. Sadece başlarda eziyetlere katlanmanız gerekiyor. Sonunda ise mağazalar zinciri sahibi olmak gibi büyük bir kazanç var. Sonraki 5 sene neler olur bilmiyorum ama biz halen düşüneduralım yurt dışında atı alan Üsküdar’ı geçti haberiniz olsun…

Gıda Toptancılığı Karlı Mıdır?

Yukarıda yazdıklarımı okumuş iseniz ve toptancılıktan ziyade parayı doğru bir şekilde kullanmayı biliyorsanız kesinlikle bu işten karlı çıkarsınız. Çünkü gıda toptancılığı günümüzün gelişen gıda sektörüne yetişemeyecek kadar yoğun iş temposuna sahip bir alan. Hal böyle olunca bu alanda çalışan kişilerinde gerçekten ortada kazandığı büyük paralar oluyor. Gıda toptancılığında kar elde etmek için belirli mallar ya da birçok çeşidin olduğu mallar satmak mümkün. Ayrıca son zamanlarda görmeye alıştığımız bir atılım daha var ki gıda toptancıları toptan aldıkları malları geniş bir market açıp buradan perakende olarak da satabiliyorlar. Bu şekilde daha fazla kar elde ettikleri kesin ve insanlar da bu tür yerlerden alışveriş yapmaya bayılıyor.

Gıda Toptancılığı İçin Gerekenler Nelerdir?

Gıda toptancılığı denildiğinde zaten alanınız az çok bellidir. Çünkü toptancılığın kozmetik, giyim, elektronik gibi farklı türleri vardır. Ancak gıda toptancılığı denildiğinde de alanınız tam anlamıyla belirlenmiş olmayacaktır. Bu nedenle bu işe başlayacağınız zaman hangi gıdalar üzerinden yoğunlaşacağınız konusunda bir karara varmanız gerekir. Mesela kuru bakliyat alanında yapılan gıda toptancılığından tutunda bebek mamalarına kadar oldukça geniş bir alanda toptancılık yapabilirsiniz. Gıda toptancılığı yapmak istediğinizde belli bir alanınız varsa tek bir ürünün toptancılığını yapabileceğiniz gibi birkaç ürünün de toptancılığını yapabilirsiniz. Ancak toptancılık alanına yeni giriş yapmayı planlıyorsanız mutlaka bir ve ya bir ürünün çeşitleri gibi alanlarda başlamalısınız. Mesela baharat alanında başlamışsanız buna ek olarak bebek bezi, makarna bardak, sıvı yağ gibi alanları ilk etapta eklemek yerine tek ürünle ilerlemeyi tercih edin.

Üreticileri Bulun!

Gıda toptancılığı yapmak istediğinizde karşınıza iki farklı seçenek çıkacaktır:

Birinci seçenekte karşınıza üretim yapan kişiler çıkacaktır. Direk üretimin yapıldığı yerlerden ürün alırsanız bu daha fazla kar etmeniz anlamına gelir. Ürünleri alırken paketli olması, satış fiyatlarının düşük olması gibi özelliklere de dikkat etmelisiniz.

İkinci seçenekte ise üreticiden alınıp diğer toptancılara satış yapan birinci toptancılar yer alır. Yani sizde ürünleri başka bir toptancıdan almak zorunda kalırsınız ki bu durumda kar miktarınız biraz daha azalacaktır. Çünkü satış yaptığınız yerlerde her bir ürünün belli bir satış miktarı vardır. Ancak siz birinci seçenekteki gibi üreticiden alıp farklı şehirlerdeki mağazalara direk satış yaparsanız emin olun daha kazançlı çıkarsınız. Tabi bu iş biraz daha fazla gayret istiyor.

Ürünlerin Satılacağı Adresler Belirleyin!

Gıda toptancılığında en önemli kısım ürünlerin satışının yapılacağı bölümdür. Bir toptancı olarak sizlere gelecek pek çok market, bakkal ya da gıda satışı yapan adres ile karşılaşabilirsiniz. Ancak bu alanda bilgi sahibi olmanız şart. Çünkü ürünlerin alınması sırasında zaten aldığınız fiyatlar bellidir. Ancak satışta her firmanın sizden talep edeceği miktar farklıdır ve köyden şehre kadar fark vardır. Bu nedenle de ürün satışı yaparken şu konularda daha dikkatli olmanız lazımdır:

• Ürünlerinizin alış fiyatlarının üzerine kar edeceğiniz miktarı koyun ve kendi satış fiyatlarınızı oluşturun.
• Satış fiyatı oluştururken mutlaka piyasa kontrolü yapın. Çünkü satış fiyatı belirlerken piyasanın çok üzerinde fiyatlar belirlediğinizde müşteri bulmanız zor olacaktır. Sadece bununla da kalmayıp çok düşük fiyatlar belirlediğinizde yoğun bir taleple karşılaştığınız halde elinize yeterli miktarlar geçmeyebilir.
• Satış yaparken yine farklı şehirlerdeki ara toptancılara değil direk satıcılara ulaşmaya çalışın. Bu sayede daha yüksek kazançlar elde edebilirsiniz.
• Eğer işletme ya da muhasebe türü bir yerden mezun değilseniz ya da bu konulardan anlamıyorsanız mutlaka bu konularda uzman olan ve size doğru hesaplar göstererek hedefler belirlemenizde yardımcı olacak bir kişi ile çalışmalısınız.
• Satış yaparken karşınızdaki firmalara ek ürünler sunmalı ve iş ilişkilerinizde adil olmaya, kaliteli ürün satmaya dikkat etmelisiniz. Eğer ürünleriniz beğenilmezse sizden kimse bir şey almaz.

Ürünlerinizi Doğru Şekilde Saklayın!

Gıda toptancılığının en zor kısımlarından olan depolama ve saklama koşullarında mutlaka dikkatli olmalısınız. Alacağınız ürünlerin saklanma koşullarına, son tüketim tarihlerine çok dikkat etmelisiniz. Aksi halde ürünler bozulabilir, elinizde kalabilir.

Yatırım Yapın!

Gıda toptancılığında büyümenin ve kazanmanın adı yatırımdır. Yani siz toptancı açtığınızda bu iş böyle kalıp sürüp gitmez. Bu nedenle de sürekli olarak büyümeye yönelik birikimler yapmaya dikkat etmelisiniz. Yatırımlarınızda ise korkmayın ve elinizi korkak alıştırmayın. Mesela bir sene içerisinde yeni bir araç almak adına yatırım yaptığınızda gelecek sene için yeni bir toptancılık alanına girmek gibi atılımlar yapabilir ve daha geniş çaplı bir adres olabilirsiniz.

Düzenli Olun!

Toptancılık hayatı tamamen düzen üzerine kurulmuştur. Bu nedenle hayatınızda uyumanızdan tutunda oturup kalkmanıza kadar bir düzen olmalı. Başını boş bıraktığınız her toptan işi sizi toptan parasız pulsuz bırakabilir. Ayrıca temiz ve özenli olmanız da gerekir.

Gıda Toptancılığında Kimler, Nasıl Satış Yapabilir?

Gıda toptancılığı yapmak isteyenlerin kendilerini ticari alanda geliştirmeleri gerekir. Başlarda toptancılık kolay bir alan gibi görülebilir ancak işler büyümeye başladığında kişiler ek dükkânlara, ek çalışanlara ve ek hesap-kitap yapabilecek kişilere ihtiyaç duyabilirler. Bu nedenle de gıda toptancılığı için kişilerin muhasebe, işletme gibi alanlara yönelmeleri daha iyi olacaktır. En azından resmi belgelerin hazırlanmasında bu önemlidir.

Satış yapmak içinse kişilerin toptancılık alanında belirlenen iş yeri açma, helal gıda sertifikası gibi belgelerinin olması gerekir. Ayrıca satılan her ürün için fatura düzenlenmesi gibi zorunluluklar olduğundan dolayı satışlarda da bu konulara dikkat edilmelidir.