Hangi tür şirketi kurarak daha avantajlı olurum?

Böylesi bir başlığı atıp cevaplamaya yeltenirken şunun çok iyi farkındayız ki; siz değerli okurlarımız sahiden anlaşılabilir, sade, net ve açık bilgiler vermemiz gerekiyor. O sebeple bol bol tablolardan, görsellerden ve karşılaştırmalardan faydalanmaya çalışacağım.

Şirketler hukukunun; Türk Ticaret Kanunu’nun kıvraklığına ve inceliklerine vakıf bir hukukçu-girişimci tarafından ele alınması ile sıradan bir hukukçu tarafından ele alınması arasında elbette farklılıklar olacaktır. Bu yazımızda; şirketler hukukuna, hukukçu olmayan kişilerin de anlayabileceğiniz şekilde bir girişimci gözüyle bakarak açıklamalar yapacağız.

Şimdi tek tek şirket türlerinin artılarını, eksilerini beraber tartarak ortaya serelim. Bu sayede “hangi şirket türü bana daha uygun ve daha avantajlı” sorusunun cevabına daha da yaklaşabilirsiniz

Akıllı telefondan okuyorsanız tabloyu görebilmek için ekranı yana yatırın!

SORU/ŞİRKET TÜRÜ	ŞAHIS ŞİRKETİ	SERMAYE ŞİRKETİ
Ne şekilde kurulabilir?	kollektif ve adi komandit tarzı kurulabilir.	Anonim şirket, limited şirket, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirket olarak kurulabilir.
Gereken minimum (asgari) sermaye ne kadar?	Minimal (asgari) bir sermaye gereksinimi bulunmamaktadır.	Anonimler için 50 000, Limited şirketler için ise 10 000 TL asgari sermaye gereklidir.
İnsanlar şirkete neleri koyabilir?	Sermayenin yanında kişisel emek ve sermaye gibi tam ölçülemeyen subjektif değerler de ortaya konulabilir.	Şahsi emek, iş gücü, bilek kuvveti, nam, şöhret, bireysel  itibar gibi gayri maddi ve tam olarak ölçülemeyen şeyler şirkete konulamaz.
Ortakların iflasının şirkete etkisi nasıldır?	Ortaklardan birisinin iflası şirketi sona erdirebilen sebeptir.	Ortaklardan birisi iflas etse bile sermaye şiketinin bayrağı dalgalanmaya devam eder.
Şirket ortağının alacaklıları açısından farklar neler?	Ortaklardan birisinin borcu yüzünden şirketin feshi talep edilebilir.	Ortaklardan birinin kişisel borçları sebebiyle şirketin feshi talep edilemez. Ancak elbette ortağın şirket payı haczedilebilir.
Ortak sayısı bakımından farklar neler?	Ortak sayısı 1 olursa şirket sona erer.	Tek bir ortak ile bile şirket varlığını sürdürebilir.
Vergisel farklar neler?	Tüm ortaklar sgk prim borçlarından ve vergilerden “tüm mal varlığı ile” sorumludurlar. %15-20-27-35 gibi kara göre kademelendirilmiş (7000 TL’ye kadar %15) vergilendirmeye tabidir.	Anonim şirketlerde yönetim kurulunda bulunmayan ortaklar dışında hiçkimse sgk prim borçlarından ve vergiden sorumlu değildir. Lakin; limited şirketlerde de tüm ortaklar bunlardan sorumludur. %20 sabit vergiye tabidir. Ayrıca anonim şirketler hisse devirlerinde 2 yıldan fazla süre boyunca senedi elinde tuttuklarında pay devri sırasında vergisel muafiyet(değer artışı vergisi yok) sahibidir.
Kurumsallaşma ve organizasyon farkı	Şahıs şirketleri bu konuda sınıfta kalmaktadır.	Limited ve özellikle anonim şirketler TTK’daki hükümler sayesinde ister istemez harikulade bir örgütlenmeye ve şirket kültürüne sahip oluyorlar. Şirket esas sözleşmesi değişikliği limited şirketlerde esas sermayeyi temsil eden ortakların 2/3’ünün bir araya gelmesi ile anonimlerde ise yarısının bir araya gelmesi ile mümkündür.

Kurulumu ve kapatması zor mudur kolay mıdır?	Kolaydır, sadece 1 günde dahi kurulabilir. 500-1000 TL masraf ile kuruluş mümkündür. Kapatması kolaydır.	Daha detay ve incelik isteyen, mali müşavir ve daha da önemlisi “avukat” yardımı gerektiren bir kurulum sürecine sahiptir. Masraflar 3000-10000 dolaylarındadır diyebiliriz. Kapatması 1 yıllık bir sürece ve bir dizi prosedüre tabidir.
Muhasebe masrafı açısından hangisi daha uygun?	Defter kayıt ve muhasebe ücretleri nispeten daha ucuzdur.	Defter kayıt ve muhasebe ücretleri daha pahalıdır.
İtibar açısından nasıl görünüyorlar?	Daha az itibarlıdır. Maalesef ki KOSGEB gibi devlete ait destekleme kurumlarından faydalanmaları daha güç ve yer yer namümkündür.	Anonim şirketler banka ve devlet kurumları nezdinde daha saygın, güvenilir görünmektedirler.
Halktan semraye edinimi konusunda hangisi uygun?	Bu konuda şahıs şirketleri sınıfta kalıyor.	Limited şirketler halka azr edilemez ve nama yazılı pay senedi üretmez iken anonim şirketler bunları yapabiliyor. Dolayısıyla halktan para toplama konusunda anonim şirketin eline hiçbir şirket türü su dökemez. Limited şirketlerde hisse devrinin genel kurul onayından geçtikten sonra noter ve ticaret siciline tasdik edilmesi suretiyle yapılması zorunludur.
Sektörel açıdan hangisi daha uygun?	Özellikle yeni açılan kobiler için yani esnaflar için şahıs şirketi daha uygundur.	Bankacılık, telekominasyon, ulaşım gibi kamuyu daha çok ilgilendiren sektörlerde anonim şirket kurlumu zorunlu olabilmektedir. Mesela bankacılık ve finans sektöründe at koşturacaklar kanunlardan dolayı muhakkak anonim şirket şeklinde kurulmalıdır.

Yukarıda 13 ayrı soru eşliğinde sizlere şahıs şirketi ile sermaye şirketi arasındaki farkları sıraladım. Bu şirket türlerinin hangisinin sizin için daha avantajlı olduğunu tayin edebilmeniz için küçük bir paragraf daha oluşturmak istiyorum.

Bakkal, nalbur, kuaför, cafe, kırtasiye, giyim mağazası, bar, emlakçı, iddia bayisi, restoran, elektronik eşya mağazası, telefoncu dükkanı, çorbacı, züccaciye dükkanı, dönerci, tavukçu, kasap, pansiyon manav gibi cirosu çok yüksek olmayan ve kar marjı da havalarda gezinmeyen bir iş fikriniz var ise sizin için şahıs şirketleri ve limited şirket daha avantajlı diyebiliriz.

Benzin istasyonu, büyük restoran, döviz bürosu, otel, butik otel, yatırım şirketi, zincir perakendecilik gibi iş fikirleri için anonim şirket daha avantajlı diyebiliriz.

Sonuç olarak, yeni kurulan girişiminiz için hangi şirket türünün en iyi ve en ideal olduğunu, hangisinin en avantajlı olduğunu seçtikten sonra sıra “şirket esas sözleşmesinin” düzenlenmesine gelmektedir. Yine bu noktada “kira sözleşmelerinin” ileride sizi mağdur etmeyecek şekilde dizayn edilmesi de önem arz etmektedir. Eğer bu konuda danışmanlık almak istiyorsanız bana mail adresimden ulaşabilirsiniz: [email protected]

Özellikle esnaflarımız ve yeni kurulan ya da kurulmakta olan start-up oluşumlarının herhangi bir destek almaksızın girişim yolculuğuna çıkmamaları rica olunur. Aksi halde sonradan şirket türü yükseltme ya da düşürme işlemlerinden dolayı ek maliyet ve efor ile karşı karşıya kalabilmektedirler.

Şirket türü seçimi konusunda aklınızda bulundurmanız gereken bir diğer nokta ise “devlet destekleri meselesidir”. Özellikle yeni açılan kobiler için bu devlet desteklerinin can suyu olduğu aşikardır. Bu desteklerden daha hızlı ve rahat bir şekilde faydalanabilmeniz için iş fikrinizi “şahıs şirketinden ziyade sermaye şirketi şeklinde” hayata geçirmeniz daha iyi olacaktır.

Tüm bu hususlar hakkında muhakkak ki uzman ellerden profesyonel destek almanız gerekmekte olup sonradan ek külfetlere maruz kalmamanız adına bu konuyu ustalara danışmanız şarttır.

Bizlere yorumlar yoluyla ya da sitenin en aşağısında yer alan e-posta adresinden yazarak ulaşabilirsiniz. Makale konusu hakkında sormak istediğiniz soruları ve kafanıza takılan hususları yazabilirsiniz.