Mülakattan geçme ihtimali bir yana, daha mülakata gidecek olmamızın telaşı bile tüylerimizi diken diken eder. Bazıları o kadar abartır ki daha bir hafta öncesinden depresyona girer. Aman Allah’ım mülakata gideceğim! Herhalde bir anket yapılsa işten çok işin mülakatından korktuğumuz ortaya çıkacaktır. Çünkü değerlendirilmek, incelenmek, bize birtakım soruların yöneltilmesi gibi eylemler, bizi rahatsız etmez. Annelerimizin bize söylediği ”göz var senin üzerinde” cümlesinin rasyonalize edilmiş halidir
Gerçekten göz var üzerimizde. En az bir çift göz. Bizi izleyen ve daha da tedirgin edici olanı, bizi işe alıp almayacağına karar veren bir göz.
Mülakatların en gerilimli tarafı masanın diğer tarafında oturuyor olmaktır. Bu karşı tarafa fiziki bir üstünlük katar. Adeta sorgulanır gibiydiniz. Olay saatinde neredeydiniz diye sormazlar da, kendinizi 5 sene içerisinde nerede görüyorsunuz diye sorarlar. Hangisi daha zor? Geçmişe dair bir bilgi vermek mi, gelecek gibi muğlak bir zaman ölçeğine sığınıp da kendinizle ilgili atıp tutmak mı?
Bunu da size kimse söylemez ama parlak fikirler olarak en deşifre edilesi sırları size aksettirmeye çalışıyoruz. Mülakatta fazla ezik görünmekten daha riskli bir şey varsa o da fazla iddialı görünmektir. Kendimi 5 yıl sonra bu şirketin müdürü olarak görmek istiyorum deyin hele bir. Bakalım bir daha şirketin önünden geçebiliyor musunuz?
Mülakat üzerine kitaplar, cilt cilt denemeler yazıldı, yazılıyor. Çünkü orası ayrı bir alan, ayrı bir pozisyon. Çoğu zaman çalıştığınız iş ile girdiğiniz mülakat arasında derin uçurumlar vardır. Bu derste anlattıklarını sormayan bir öğretmenin, öğrencilerine kurduğu tuzak gibi bir şeydir. Şimdi ilkin mülakattan önce nasıl hazırlanmanız gerektiğine dair önemli ipuçları vereceğiz.
Keşke her mülakat görüntüsü bu kadar renkli, bu kadar sempatik olsaydı. Hele ki iş görüşmesinde karşınızda 3 kişi varsa. Bu çizim sevimli bir çizimdir. Şirketler, bekletilme odası, oranın aurası ve enerjisi çoğu zaman kötü ve uzak olacaktır. Düşünsenize ilk defa bir kurumun içerisinde ve o ilk defada bu iş için ne kadar iyi ve hazır olduğunuzu göstermek zorundasınız. İşiniz zor ama imkansız değil.
Mülakata Hazırlanma Süreci
- Uykunuzu alın: Uykusunu alan bünye, çok daha rahat hareket eder. Kasları oturmuş, dimağı dinlenmiştir. Zihni açıktır. Baş ağrısı, o lanet baş ağrısı ile mülakata gitmek, son derece zorlayıcı olacaktır. Hele ki görüşme esnasında esnemeniz, ıslak gözlerle mıymıntı mıymıntı konuşmanız her şeyin sonu olacaktır. Uykunuzu alın. Gece boyu sağa sola dönmekten, düşünmekten ve acaba ne olacak diye kuruntular üretmekten vazgeçin. Her şey nasılsa olacağına varır.
- Pozitif enerjiyle yola çıkın: Bu enerji muhabbetleri sizi boğmuş ve fena halde sıkmış olabilir. Ancak gerçek bu sevgili parlak fikirler okurları. Eğer mülakata giderken aklınızda kötü, çirkin, karanlık düşünceler varsa bu onlara, karşı taraf kötücül bir enerji olarak geri dönecektir. Enerjiler hisedilebilir. Bir kedinin süt kokusunu alması kadar keskin bir hissediştir bu. Karşı tarafın mutsuz ya da kaygılı olmasıyla ilgilenmez. Ancak sizden, vücudunuzdan ve ruhunuzdan gelen olumlu sinyaller, karşı tarafın hisleri ve düşünceleri üzerinde de tahakküm kuracaktır. Psikolojik alt metinde insanlar kendilerini iyi hisseden insanlardan hoşlanırlar. Bu bir iş görüşmesi ise, elbette ki sizi işe almaları da kaçınılmaz olacaktır.
Bu bakışlar tanıdık geldi mi sevgili parlak fikirler okurları. Bu bakışlarda kendine güvenme ve meydan okuma var. Ancak iş görüşmesi yapanda var bu durum. Siz de bu kadar keskin olmamakla beraber kendinize güvenebilir ve meydan okuyabilirsiniz. Karşı tarafın güç gösterisine karşı, hele ki sizinle görüşmeyi yapan kişi ve kişiler hemcinsiniz ise, yüklenme daha fazla olacaktır. Eğer şanslıysanız erkek adaylara kadın görüşmeciler, kadın adaylara erkek görüşmeciler çıkar. Farkı yaşayarak ve deneyimleyerek göreceksiniz.
- Yemek yemeyi ihmal etmeyin! Genelde iş görüşmeleri sabahın erken saatlerinde olur. Bazı adaylar ise tarihi bir hata yaparak sadece çay ya da kahve içerek giderler mülakata. Bu hataya sakın düşmeyin. Kahvaltınızı mutlaka yapın. Böylece bezgin görünmekten de, enerjinizin düşük olması da imkansız raddeye gelecektir. Kendinize ne kadar iyi bakar, uykunuzu ve enerjinizi olumlu bir alt yapıyla bütünleştirirseniz iş görüşmeleriniz sandığınızdan çok daha güzel ve verimli geçecektir.
Arkadan görünen bir iş mülakatı. Biraz çaresizlik kokuyor bu resim, biraz da köşeye sıkıştırılmışlık. Ama siz bu tür resimlere ve yazılara bakıp kendi kendinize psikozlar armağan etmeyin. Yahu en nihayetinde karşı taraftaki de sizin bizim gibi etten kemikten insanlar. O nedenle evvela sakin olun. Kaybedecek hiçbir şeyiniz yok, kazanacaklarınızın yanında.
Mülakattan Geçebilmek İçin Beden Dili Taktikleri
- Göz temasından kaçınmayın:
Göz teması kurmak mülakatlarda en fazla dikkat edilmesi gereken beden dillerinden biri. İnsanlar konuşurken her zaman göz odaklıdır. Birisine bakacağınız, sesleneceğiniz veya onunla diyalog kuracağınız zaman ilk bakacağınız yer gözleridir. Göz temasından kaçınmak ise, evvela saygı duymadığınızı sonra ise korktuğunuzu gösterir. Korku ve saygısızlık ise o mülakatın son derece kötü geçeceğine işarettir.
Ancak bunun yanı sıra asla gözlerinizi dikip de bakmayın aynı zamanda. Bu da gereksiz bir meydan okuma ve yanlış hisler doğuran bir yanlış anlaşılma doğurabilir. Gözleriniz yıllardır kullandığınız gözleriniz. Onları mülakat esnasında da en pratik ve en biçimli bir şekilde kullanın.
Karşı taraf da konuşurken onun iki kaşının arasına bakın. Bu, hem sizin onu iyi dinlediğinizi gösterir hem de size sert sorular sormasına engel olur. Kendinize güvenin ve bunu bedeninizle hissettirin.
Bu göz teması son derece yerinde. Fiziki kanunlar vardır ve uygulanması gerekir. Ayak ucunuza ya da önünüze bakarak hiç de iyi intibahlar uyandıramazsınız.
- Bacak ve ayak sallamak yok: Karşı tarafa bir çocuk ya da yeni yetme bir mezun gibi görünmek istemiyorsanız sabit durmayı bilin! Bir heykel kadar çevik ve donuk olun. Gerekirse sıfır mimik ama hareketli olmak yok. Hareketinizi enerjinizi güler yüzünüz, baş hareketleriniz ve sesinizin canlılığıyla belirtmeniz kafi olacak. Ama karşı sandalyede sürekli bacak sallayan bir aday, dışarıya sinir hastası ya da panik atak hastası gibi görünecektir.
- Tokalaşma sert ve sıkı olmalı: Girer girmez ilk yapacağınız şey el sıkışmak olacak. Ne kadar güçlü ve güvenilir biri olduğunuzu en başta tokalaşarak göstermelisiniz. Gevşek ya da yumuşak bir tokalaşmanın ise hiç hoş bir çağrışımı olmayacaktır.
Tokalaşma tam olarak böyle olmalıdır. Güler yüz, sağlam bilekten tutarak sıkı bir tokalaşma. İlk intibah ise son derece önemlidir. Bu görüşmenin nasıl seyredeceğine, nasıl gelişeceğine dair önemli bir başlangıç noktasıdır.
Kollara dikkat! Kollarınızı asla kavuşturmayın. Bu iletişime kapalı olduğunuzu hem de kendinize güvenmediğinizi gösterir. Onun yerine ellerinizi bol bol kullanın. Kendinizi ifade ederken elleriniz sürekli havada ve hareketlerde olsun. Dinlerken ise dizlerinizin üstünde tutun ellerinizi.
Bunların dışında her zaman neşeli, enerjik ve pozitif olun. Hayırlısıyla iş olur. Ama mülakatın kötü geçmesi ve işe alınmamanız da dünyanın sonu değildir. Sizden daha değerli bir şey yok. Unutmayın.