Amatör Balıkçılık Yaparak Para Kazanmak

Başta İstanbul olmak üzere birçok kıyı kentinde balıkçılık, profesyonel ve amatör olarak yapılmakta. Balık, ülkemiz her zaman severek tüketilen bir besin kaynağı oldu. Bir yanımız Avrupalı olsa da, bir yanımız Akdenizlidir. Akdeniz kanı ile birlikte, her milletin karakteristik özelliklerinden biri olan ”mide kültürü” ortaya çıkar. Japonlar için çiğ yenebilen bir balık, Türkler için buğulaması güzel olan bir yemektir.

TÜYO: ARKADAŞLAR ŞU SAHİLLERDE BOŞ BOŞ AMATÖR OLTA İLE BALIK TUTMAYI BIRAKIN. HEM KAZANÇLI HEM DE DAHA KARLI YÜZLERCE ÇEŞİT HOBİ VAR. HEM DOĞAYI RAHAT BIRAKMIŞ OLURSUNUZ HEM DE KENDİNİZ İÇİN DAHA MANTIKLI İŞ YAPMIŞ OLURSUNUZ.

Balıkçılık para kazanma amaçlı olarak, amatör ve profesyonel olmak üzere iki kola ayrılmaktadır:

• Amatör Balıkçılık: Para kazanma kaygısı güdülmeden, ticari hükümlülerden uzak, tamamen kişisel keyif için yapılan balıkçılık türüdür. Eminönü’nde, Üsküdar Sahilinde sık sık gördüğümüz balıkçı abilerin çoğu, amatör balıkçılık alanında olta atmaktadır.

Amatör balıkçılığın tercih edilme nedenlerini meraklıları için şu şekilde sıralayabiliriz:

• Doğayla iç içe olmak, şehrin gürültüsünden ve kalabalıklığından kaçmak için hem beslenme amaçlı, hem spor ve dinlenme amacını içinde barındırır. Balıkçılık, büyük bir oranda sükunet ve sabır gerektirdiği için, bir tür meditasyon işlevi görmektedir. Ruh ve sinir hastalıkları uzmanlarının, psikologlagların ve birçok hekimin reçetelerine ek olarak hastalarına balık tutmayı önerdikleri bilinmektedir.
• Özellikle ülkemizde amatör balıkçılık, bir tür emekli mesleğidir. Yaşı 50 ve yukarısında olan emekli insanlarımız, sabahın kör karanlığında bile yollara düşüp oltalarını hazırlamaktadır. Dinlendirici özelliği ile beraber insanda bir amaç duygusu uyandırması bakımından da balıkçılık tercih edilir.
• Ülkemizde balık, çok sevilen bir beyaz et ürünüdür. Buğulaması ve kızartması ile birçok sofrayı süsler. Özellikle Karadeniz şehirlerinde pilavından, salamurasına kadar çok birçok balık yemekleri çeşitleri mevcuttur.

Amatör balıkçılık, tam anlamıyla ciddi para kazandırmamaktadır çünkü yasal değildir. Balıkçılık kelimesindeki amatörlük ise, gelişigüzel, kafamıza göre bu işi yapacağımız anlamına gelmemektedir. Amatör de olsa, balıkçılık, bir tür avdır ve çeşitli kurallara tabidir. Amatör balıkçılık yapmak isteyenlerin bir Amatör Balıkçılık Belgesi alması gerekmektedir. Bu belge için gerekli olan belgeleri şu şekilde sıralayabiliriz:

• 2 adet vesikalık fotoğraf
• Nüfuz cüzdanı fotokopisi
• Amatör balıkçılık belgesi için talep edilen ücret
• Bazı yerlerde ikametgah

Bu belgenin alımı kanuni açıdan zorunludur. Su Ürünleri Kanun Tasarısı Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından hazırlanmıştır ve bu kanun tasarısına uymayacak şekilde avlananlar hakkında yasal işlem başlatılmaktadır.

Yukarıda saydığımız belgeler ile İl ve İlçe Tarım Müdürlüklerine başvurduğunuz takdirde bir ay içinde Amatör balıkçılık belgenize kavuşabilirisniz.

Balık satmak ya da balıkçı dükkanı açmak için ise apayrı belgeler gerekmektedir. Konumuz amatör balıkçılık olsa da anti parantez içinde bunları da belirtmemiz bazı okuyucular için yol gösterici olacaktır.

• Balık tutmak ile balık satmak arasında ince bir çizgi vardır. Biri avlanmaya diğeri ise ticarete girer. Bu yüzden amatör balıkçıların balık satmaması çeşitli yasalarla güvence altına alınmıştır.
• Balık tutan ya da tutmak isteyen okuyucularımız gerekli araştırmaları yaptığında ”Amatör amaçlı su ürünleri ve avcılığını düzenleyen 2/2 numaralı bir tebliğle karşılaşacaklardır. O tebliğde amatör balıkçılık vasıtası ile avlanmış su ürününün (ne çeşit olursa olsun tüm su ürünlerinin) satılmasının yasak olduğunu belirtilmektedir. Ayrıca tutulan balıkların canlı olarak bir yerden bir yere taşınması ve ticari kaynaklara bırakılması da yasaktır.
• Bazı balıkçılık yarışmaları düzenlenmektedir. Bu yarışmalar Bakanlığın iznine tabidir ve kişisel alanlarda, izin olmadan kişi ve kurumlar tarafından gerçekleştirilemez.

Çeşitli izinler alınıp çeşitli şartlara uyulduktan sonra ise balıkçılığın yer yer kazançlı, yer yer riskli bir ticaret alanı olduğunu görmekteyiz. Bir ticaret alanı olarak balıkçılığın artılarını ve eksilerini şu şekilde sıralayabiliriz:

• Artılarından biri ülkemizde balık yemeğinin çok rağbet edilen bir damak tadı olduğunu çok rahat söyleyebiliriz. Balık, her zaman mutfaklarda kabul gören, özel zamanlarda özel olarak yemeği yapılan bir çeşididir. Örneğin tavuk ve tavuk yemeklerine oranla, balık özel bir yerdedir. Bu bağlamda baktığımızda balıkçılık karı yüksek bir girişim olabilir.
• Eksilerinden biri son on yıldır medyanın da bas bas bağırdığı üzere denizlerimizde balık sayısının giderek düşmesidir. Kaçak, usulsüz ve aşırı avlanma sonucu denizlerimizdeki balık sayısının yüzde elli oranında azaldığı tespit edilmiştir. Rakamlar bu yönde giderse yetmiş yıl içinde balık, ülkemiz için karides kadar pahalı ve lüks bir tüketim gıdası olacak.
• Balıkların sayısının azaldığı gibi çeşitleri de azalmaktadır. Dünyamızda yaklaşık olarak 1 milyara yakın insanın ana besin kaynağı balık ve deniz ürünleri. Nüfusunda beklenenin üstünde arttığı gezegenimizde, endüstriyel bir ürün olarak balık ve çeşitleri, riskli bir azalmayla karşı karşıyadır.
• İtalya, Malta, İspanya gibi gelişmiş Avrupa ülkelerinde balık sayısı azalmış bölgeleri koruma altına alırken, ülkemiz Yunanistan’ın umursamazlığıyla birebir aynı hareket etmiş ve sonuç ıssız kalan denizler olmuştur.
• Balıkçılık, artık bir avlanma ve ticaret alanından çok giderek bir hobiye, bir geleneğe dönüşmektedir. Örneğin balığıyla ünlü olan Karadeniz bölgemiz balık çeşitliliği bakımından çok zengin bir bölge konumundayken geçen 50 yıl ile birlikte bu özelliğini kaybetme noktasına gelmiştir. Önceleri 161 balık türünün bulunduğu Karadenizde, hepi topu 59 balık çeşidi kalmıştır. Türleri ve sayıları en çok azalan balık türleri, kalkan, lüfer, palamut ve levrektir. Çok değil sadece 10 yıl öncesine kadar balıkçıların oltalarına en çok takılan bu balıkların giderek azalmış olması, balıkçılığın zora gitmekte olan bir meslek olduğuna işaret ediyor.
• Balık avlanma yasakları eylül ayı itibariyle bitmektedir. Bu nedenle yaz, balıkçılık için ölü bir sezondur. Hem sıcakların artmasıyla birlikte balığa olan rağbet düşer; hem de avcılık yasaklarıyla beraber yazın az balık yakalanır.

Amatör de olsa profesyonel de olsa balıkçıların avlanma sırasında uyması gereken birtakım kurallar vardır: Bunlardan birkaçını şu şekilde sıralayabiliriz:

• Tırıvırı- paraşüt adıyla bilinen balık avlama aracının üretimi de avlanma esnasında kullanımı da yasaktır. Aynı zamanda balyoz ve yaba gibi araçların kullanımı da yasaklanmıştır.
• Balıkçılık da diğer avlanma türleri gibi çeşitli yöntemler mevcuttur. Ancak elektrik akımı ve tüp gaz gibi yöntemler hem doğaya hem de balıklara çeşitli derecelerde zararlar verdikleri için kesin bir şekilde yasaklanmıştır.
• Daha önceden insanların kısa yoldan çok balık avlamak üzere tercih ettiği ya da kendi buldukları yöntemler vardı. Bunlardan en yaygın olanı uyuşturucu madde salımı ya da patlatıcı madde kullanmaktı. Bu gibi yöntemlerin ne insani ne mesleki açıdan elle tutulur bir tarafları yoktur.
• Dünya çapında avlanması tamamen yasak olan deniz ürünleri de vardır: Bunlardan bazıları fok, yunus, deniz kaplumbağası ve deniz atıdır.

Tüm bu yasaklar, balık türlerinin sayılarının ve çeşitlerinin azalması ile birleşince ortaya balıkçılık mesleğiyle ilgili çok da iç açıcı bir manzara çıkmamaktadır. Nasıl ki bazı meslekler için geleceğin mesleği diyorsak, çok yakında bazı meslekler için de ne yazık ki ”geçmişin mesleği” diyeceğiz. Balıkçılık, elde olan tüm veriler ve somut gerçekler incelendiğinde geçmişin mesleği olmaya çok yakın.

Amatör ve profesyonel balıkçıların mesleklerine sahip çıkmak adına, doğa ve gelecekteki dünya adına sorumluluk almaları, gerekli ticari ve avlanmaya dair yasalara uymaları gerekmektedir. Balık, her zaman çok lezzetli bir yemek olacak. Ancak, balıkçılık işine girmek isteyen adayların, sıkı bir gözlem ve araştırma yapması da gerekmektedir. Yoksa çok yakında satacak ve yenilecek balıklar kalmayacak.