TERCÜMANLIK (ÇEVİRMENLİK) MESLEĞİ İŞ İMKANLARI

Merhabalar değerli okuyucular. Hepinize bol bol dinlenebildiğiniz, evde boya badana veya tamir işlerinin olmadığı bir hafta sonu dileğiyle..:D Bu hafta sonu aslında tam sahilde usul usul yürümelik ya da evde yayılıp film izlemelik bir hava var.. Fakat siz de çok iyi biliyorsunuz ki; durup dinlenmek çook uzun zaman önce unuttuğumuz bir şey bizim.. Biz bunun için uğraşsak bile beyin durmuyor, kontrol dışı olarak işlemeye devam ediyor..:)
Bugünkü yazımda sizlere kazançlı meslekler arasından bir örnek vermek istiyorum: Tercümanlık, ya da öz Türkçesiyle çevirmenlik..

Alan olarak bana biraz uzak bir meslek olsa da tercümanlığın son derece zevkli ve eğlenceli bir iş fikri olduğunu düşünüyorum:) Şöyle bir kafanızda canlandırsanıza: Sadece canınızın çok istediği bir dili, çok iyi, hatta mükemmel bir şekilde öğrenip; bu dilde ortaya çıkarılmış tüm edebiyat, film, vs. kültür unsurlarını takip ediyorsunuz ve insanların söz konusu yabancı dile dair eksikliklerini tamamlayarak para kazanıyorsunuz.:) Dünya üzerindeki gelmiş geçmiş tüm kültürlere meraklı biri olarak şahsen tercümanlık epey zevk alacağım bir meslek olurdu.:)
Eğer bu yazıyı okuyan bir tercüman arkadaş varsa “Sen işi bilmeden ne anlarsın ki, sana uzaktan zevkli geliyor tabii.” diye düşünebilir.:) Kesinlikle yanlış anlaşılmak istemem. Her ne kadar kazançlı meslekler arasında bir seçenek olarak yazıyor olsam da bu işin bilmediğim tüm yönlerine ve zorluklarına sonuna kadar saygı duyuyorum. Yapacağınız tüm eleştirilere, ekleyeceğiniz tüm yorumlara sonuna kadar açığım.

Yeterli olduğunu düşündüğüm bir açıklamadan sonra tercümanlık mesleğinin teknik kısmına gelebiliriz. Yabancı dil öğretmenliği ile ilgili yazımızı da buradan okuyabilirsiniz. Kısa ve öz maddeler halinde bu iş fikri ilgisini çekmiş arkadaşlar için bir değerlendirme yapalım 🙂

1) Ne Gerekir

BU MESLEĞE ADIM ATABİLMEK İÇİN DİL BÖLÜMÜNDEN SONRA MÜTERCİM-TERCÜMANLIK, FİLOLOJİ, …. DİLİ VE EDEBİYATI GİBİ YABANCI DİLLE İLGİLİ HERHANGİ BİR 4 YILLIK LİSANS EĞİTİMİ YETERLİ OLMAKTADIR. FAKAT HEDEFİNİZ KONFERANS TERCÜMANLIĞI İSE; BU KONU HAKKINDA DA BİR ÖZEL EĞİTİM ALMANIZ GEREKLİDİR.

-İşinizde ne kadar usta olacağınız ise tabii ki sizin azminize ve kendinizi geliştirme miktarınıza kalmış..

2) İhtiyaçları

YAKIN ZAMANDA DEĞERLİ BAŞBAKANIMIZIN DA BAHSETTİĞİ GİBİ, ÇOĞU ZAMAN BİR KİŞİNİN SADECE ANLAŞILABİLECEK SEVİYEDE DİL BİLGİSİ YETERSİZ KALMAKTA VE SÖZ KONUSU DİLDE UZMAN BİR TERCÜMANA İHTİYAÇ DUYULMAKTADIR 😀

-Özellikle uluslararası konferanslar, sempozyumlar, forumlar, vs. etkinlikler için anlık tercüme olmazsa olmazdır

3) İş İmkanları

BİR DİĞER ALAN OLARAK; YABANCI YAZARLAR, SANATÇILAR, BİLİM ADAMLARI TARAFINDAN YOĞUN BİR ŞEKİLDE PİYASAYA SÜRÜLEN YABANCI ESERLERİN HARIL HARIL TÜRKÇEYE ÇEVRİLMESİ GEREKLİDİR:)

-Özellikle Türkiye’de ortaya çıkan post-modernist yazarlardan ve Darwin’i literatüründen kaldıran TÜBİTAK’tan sonra sizlere bin kat daha fazla ihtiyacımız var..:D Kitap çevirmenliği hakkında bir genel bilgi olması için de şu videoyu tavsiye ederim..

4) Kazançları

SİZE YÖNELİK KAZANÇLARINA GELECEK OLURSAK; SEVDİĞİNİZ DİLİN KÜLTÜRÜNÜ VE EDEBİYATINI EN İNCE AYRINTILARINA KADAR BİLİYOR OLACAKSINIZ.

-Örneğin ben de bir Sefiller’i Fransızca’sından ya da Suç ve Ceza’yı Rusçasından o orijinal duygularla okumak isterdim. Ama ömrüm boyunca o seviyeye gelebileceğimi sanmıyorum..:(

5) Geleceği

AYRICA TERCÜMANLIK MESLEĞİ YERYÜZÜNDEKİ BÜTÜN DİLLERİ ÇOK KALİTELİ BİR ŞEKİLDE ÇEVİREN TEKNOLOJİ ELDE EDİLMEDİKÇE GEREKLİLİĞİNİ AYNI ORANDA KORUYACAKTIR.

-Alanı ne olursa olsun, bir yerde uluslararası bir çalışma söz konusuysa orada tercümeye ihtiyaç vardır. Çünkü herkes rahatça anlaşabilecek kadar İngilizce bilmiyor..

6) Eser Çevirmek

HAZIR İNGİLİZCE KONUSUNA GELMİŞKEN, İNGİLİZCE TERCÜMANLIĞI DİĞER DİLLER KADAR PARLAK OLMASA DA İDARE EDER DURUMDADIR. ŞÖYLE Kİ, KONUŞMA ÇEVİRİSİ YAPAMASANIZ BİLE ESER ÇEVİRİSİ YAPABİLİRSİNİZ.

-Malum artık hepimiz işimizde idare edecek kadar İngilizce biliyoruz. Ama bir eseri İngilizce’den Türkçeye çevirmek, bambaşka bir ustalıktır.;)

7) Gereken Hafıza

SİZE YÜKLENECEK SORUMLULUKLARA VE ZORLUKLARA GELİRSEK; ÖNCELİKLE TERCÜMANLIK; ALLAH VERGİSİ DENECEK KADAR İYİ BİR HAFIZA GEREKTİRİR.

-Zaman zaman tabii ki yazılı kaynaklardan yardım alabilirsiniz. Ama konuşmalar, iş görüşmeleri ve konferanslar esnasında böyle bir şansınız olmayacak..

8) Nasıl Değişiyor Meslek

BİR KLİŞE YORUM OLARAK, DİL DE DEĞİŞEN VE EVRİM GEÇİREN BİR ORGANİZMA OLDUĞU İÇİN, MESLEĞİNİZİN 1. YILINDA DA 30. YILINDA DA AYNI DİNAMİKLİKTE OLMALISINIZ.

-Filmler, kitaplar, konuşmalar… Aksi halde hayatta kalamayanlar kategorisine girebilirsiniz..:)

9) Gereken Dış Görünüş

EĞER KONFERANSLAR VE SEMPOZYUMLAR ÜZERİNE YOĞUNLAŞMAK İSTİYORSANIZ, DİL KONUSUNDAKİ BİLGİNİZ KADAR DIŞ GÖRÜNÜŞÜNÜZ VE DAVRANIŞLARINIZ DA ÇOK ÖNEMLİ OLACAKTIR.

-Genel kültür, nezaket, kibarlık.. Bunlar konferans tercümanlarında aranan kriterlerdir. Soyluluğunuzu cümle aleme göstermeniz gereklidir orada…:D

10) Rakamlarla Maaş

GELİRİNDEN BAHSEDECEK OLURSAK; YAZILI VEYA ANLIK ÇEVİRMEN FARK ETMEKSİZİN 3500-4500 TL’DEN BAŞLAYARAK AYDA 10.000 TL’Yİ GEÇEN İŞLER DAHİ BAŞARABİLİRSİNİZ..

-Normalde lisans eğitiminiz sırasında bu iki landan birini seçmeniz gerekse de Beykent Üniversite’sinde okuduğunuzda her iki alana da hakim bir tercüman olarak mezun olursunuz. Ama hangisi daha iyi diye soracak olursanız şöyle bir durum var ki; anlık çevirinin kazancı daha çoktur; iş miktarı daha azdır. Yazılı çeviriye ise talep daha çoktur..

Evet arkadaşlar; kazançlı meslekler arasında zevkli ve eğlenceli bir yere sahip olan tercümanlık; iyisiyle kötüsüyle böyle bir meslektir. Bir sonraki iş fikri yazısında görüşmek üzere, kolay gelsin..:)

Tercümanlık ve Çevirmenliğin İş Alanları Nasıldır?

• Çok geniş bir skalada değerlendirmek gerekirse bir çevirmenin ya da tercümanın uzun vadede birçok alanda mesleğini icra edebileceğini söyleyebiliriz. Yukarıda da değindiğimiz üzere çevirmenlik deyince aklımıza gelen ilk iş, belli başlı metinleri bir dilden Türkçe’ye çevirmek akla gelir. Bu yazılı eserler, roman, hikaye, şiir, makale olabilmektedir. Söz konusu alanda çevirmenlik yapabilmek için belli başlı kuruluşlarla sözleşmeli olarak çalışabilirsiniz. Bu kuruluşlar yayın evleri ya da dışarıdan yayın yapan herhangi bir aracı şirket olabilmektedir.

• Anında çevirmenlik hizmeti. Yazılı değil de sözlü iletişimin çevirmenliğidir. Örneğin Fenerbahçe’den Alex De Souza konuşurken ekranları başındaki insanlara bunu Türkçe’ye çevirmek için yanında bir çevirmen olurdu. Çevirmen Alex’in bir – iki dakikalık konuşmasını kafasında anında çevirip belli bir kurguya oturtur, söz konusu oyuncunun sözleri biter bitmez aynı sözleri Türkçe’ye çevirirdi. Bu iş sahası sadece futbol sektöründe değil, medyanın birçok bölgesinde, aynı zamanda bürokratik ortamlarda da ortaya çıkabilmektedir. Diğer çevirmenlik hizmetlerine göre pratik zeka, analitik çözümleme ve hafıza odaklıdır. Daha zordur ve parası da çok daha tatlıdır.
• Turizm sektörü de en çok tercümanlık yapılabilen alanların başında gelmektedir. Her ne kadar ülkemizde söz konusu turizm grafikleri son birkaç yılda epeyce gerilere gitse de özellikle Ege ve Akdeniz bölgesinde rehberlik hizmeti vermek, turist kafilelerini gezdirirken bir yandan da tercümanlık yapmak, hala çok revaçta olan bir iştir. Bu sektörde çalışmak isteyenlerin genellikle turistik bölgelerde tabiri caizse işi kovalaması gerekir. Zira söz konusu bölgelerde adeta İngilizceyi bilmeyeni dövüyorlar gibi bir yaklaşım vardır. Bu noktalarda aktif olarak çevirmenlik işi yapmak istiyorsanız ya profesyonel bir şekilde bir tur ve rehberlik şirketiyle anlaşmanız lazım gelecektir. Ya da İngilizce diline ek olarak Almanca ya da Fransızca gibi ekstra bir üçüncü dil öğrenmeniz gerekecektir.

Çevirmenlik – Tercümanlık İşinin Olumsuz Tarafları

• Kesinlikle hata kaldırmayan bir iş olması, zorluklarının başında gelir. Tarihte ülkemizde de olmak üzere dünyanın birçok yerinde çevirmenlik faciaları yaşanmıştır. Önemli pozisyondaki insanların önemli hususlardaki açıklamalarını çevirirken yapılan kelime ya da anlam hataları, söz konusu mesajların yanlış verilmesine ve yanlış algılanmasına yol açmıştır. Bu nedenle çevirmen olan kişinin, bulunduğu konuma göre çok fazla dikkatli hareket etmesi, anlamadığı yerlerde tekrarlatma cüretini göstermesi ve mümkün mertebe az hata ile işin içinden çıkması gerekmektedir.

• Bazı durumlarda çok yoğun çalışmanızı gerektiren bir iştir çevirmenlik. Öyle ki yetiştirilmesi gereken uzun metinler, 400 sayfalık romanlar ya da 2 saat boyunca durmaksızın devam eden ses kayıtları, sizi iş ortamınızda epeyce zorlayacaktır. Ancak unutulmamalıdır ki, işin ve mesainin boyutları ve süresi ne kadar artarsa kazancınız da bir o kadar artı yönde olacaktır.
• Son olarak özellikle yayın evlerine bağlı olarak çalışan çevirmen – tercümanlar paralarını zamanında alamazlar. Bu mevcut ülke şartlarında yayın evlerinin profesyonel gibi görünüp de tamamen amatörce davranmasından ileri gelir. Zaten hak ettiklerinin çok daha azını alan ancak onu da vaktinden çok sonra taksit taksit alan tercümanlar, başka işlere de yönelebilmektedir.

Bir çevirmenin iç dünyası :))

Türkiye’de Çevirmenlik Mesleğinin Geleceği

• Ülkemizde dil kullanımı giderek yaygınlaşmaktadır. Özellikle söz konusu İngilizce artık her 3 kişiden birinin bu dili kullandığını, kullanabildiğini biliyoruz. Bu yüzden çevirmenlik ya da tercümanlık işlerinde gelecek arayanlar çok farklı ve alternatif dillere odaklanmaktadır. Düşünün ki ülkemizin fakültelerinde ”Urduca” dili bile okutulmaktadır.

• Sevgili parlak fikirler okurları için son yılların en fazla rağbet edilen ve gelecek ihtiva eden dillerini şu şekilde sıralayabiliriz: 1- Rusça  2- İspanyolca  3- Çince  4- İtalyanca